Wentylacja

Co to jest wentylacja i jak działa wentylacja

Wentylacja to wymiana powietrza: usuwanie zużytego i nawiewanie na jego miejsce świeżego, o niskiej zawartości dwutlenku węgla. Korzyści z oddychania świeżym powietrzem są ogromne: lepsze samopoczucie, więcej energii, głębsza koncentracja, dobry głęboki sen.

Dom, który posiada dobrze działającą, efektywną wentylację, jest zdrowy dla jego domowników. W odróżnieniu od domu, w którym system wentylacji nie działa i do wymiany powietrza nie dochodzi.

Znany jest nawet syndrom domu chorego, tzw. sick home syndrome: dotyczy on nowoczesnego, szczelnego budownictwa, w którym nie pomyślano o zastosowaniu innego systemu niż wentylacja grawitacyjna, która nie wymienia skutecznie powietrza.

W domach z wentylacją grawitacyjną, nawet tam, gdzie w oknach zamontowano nawiewniki, wymiana powietrza jest mocno utrudniona. Domownicy źle się czują, cierpią na bóle głowy oraz obniżony nastrój. W takim domu uboczne produkty przemiany energetycznej człowieka, czyli między innymi wilgoć i dwutlenek węgla, gdy nie są usuwane z pomieszczeń (a same nie znikają) ponownie są wdychane, po czym zanieczyszczają się jeszcze bardziej.

Po co jest wentylacja

Wentylacja w pomieszczeniach jest niezbędna do dobrego samopoczucia – gwarantuje odpowiednią jakość powietrza. Wentylacja w budynkach jest obowiązkowa. Ustawodawca nie reguluje, jaka wentylacja powinna być zastosowana: wentylacja grawitacyjna, czy mechaniczna – warto jednak wiedzieć, czym się od siebie różnią.

Gdy zanieczyszczonym powietrzem oddychamy przez długi czas, odczuwamy to na własnej skórze. Do objawów należy m.in.:

• osłabienie
• bóle głowy
• nudności
• kłopoty ze snem lub nadmierną sennością
• apatia i spadek energii

Wentylacja w pokoju powinna zapewniać wymianę powietrza zużytego na świeże, co gwarantuje zachowanie wysokiej jakości powietrza wewnętrznego oraz ograniczenie poziomu wilgotności w powietrzu, w którym namnażają się niebezpieczne patogeny: pleśń, wirusy, roztocza.

Odbierz darmowy poradnik o rekuperacji.

Subskrybuj newsletter o rekuperacji

Zapisz się

Utrzymanie wilgotności na odpowiednim poziomie z jednej strony zapewnia komfort powietrzny, z drugiej zapobiega powstawaniu pleśni i grzybów, co ma szczególne znaczenie zarówno przy nowobudowanych domach, jak i domach zamieszkanych. Cena, jaką płaci się za brak wentylacji w pomieszczeniach, jest bardzo wysoka.

Wysoką jakość higieniczną powietrza w pomieszczeniach gwarantują

• optymalny poziom wilgotności
• niskie stężenie dwutlenku węgla (CO₂)
• filtrowanie powietrza nawiewanego

Wilgotność i poziom CO₂ zależą i pozostają w bezpośrednim związku z wymianą powietrza w pomieszczeniach, w których przebywają ludzie – stałe źródło zanieczyszczeń bytowych.

Ich ciągłe utrzymywanie się prowadzi do bardzo groźnej choroby określanej jako SBS (sick building syndrome = syndromu chorego budynku), w którym powietrze wewnętrzne jest bardzo zanieczyszczone. Jakość powietrza wewnętrznego, którym oddychamy przez ponad 85% doby, jest odpowiedzialna za znaczną część samopoczucia człowieka.

Zamknij

Stężenie CO2 w sypialni rośnie przez całą noc

Wentylacja w pokoju, w którym śpimy ma szczególne znaczenie. Stężenie dwutlenku węgla w sypialni już po kilku godzinach przekracza dopuszczalne normy.

Poziom dwutlenku węgla znacząco rośnie podczas nocy. Kiedy śpimy przy zamkniętych oknach, jego poziom już po kilku godzinach przekracza dopuszczalną granicę 1500 ppm. Tematu niestety nie rozwiązuje klimatyzacja, która tylko 'mieli’ to samo powietrze wewnętrzne, a nie wymienia go.

Przy szczelnie zbudowanym domu, tradycyjny system wentylacji grawitacyjnej (kominy wentylacyjne i kratki nawiewne w kuchni i łazienkach), nie działa prawidłowo, bo powietrze nie ma którędy napływać (przy nieszczelnościach napływało właśnie przez owe nieszczelności). W efekcie powietrze jest – zamiast wywiewane przez te kratki, nawiewane przez nie, co często czuć właśnie w łazienkach lub kuchni.

Wentylacja naturalna – dlaczego kiedyś działała

Wentylacja w domu jednorodzinnym w obecnych czasach wygląda zupełnie inaczej niż kiedyś. Jeszcze 50, a nawet 30 lat temu o wentylacji mechanicznej w domach nie mówiło się wcale. Byliśmy zafascynowani wymianą nieszczelnych drewnianych okien na nowoczesne plastikowe mając na uwadze jedynie poprawę uszczelnienia i eliminację ucieczki energii zimą. Masowo wymieniane okna doprowadziły do braku wymiany powietrza w pomieszczeniach. Dochodziło też do ciągu wstecznego: powietrze – zamiast wylatywać kratkami wyciągowymi wentylacji grawitacyjnej, było tymi kratkami nawiewane. Wtedy się je zaklejało. 

Ze zgrozą też obserwowaliśmy, jak po wewnętrznej stronie szyb skraplała się para wodna – bezdyskusyjny dowód na to, że do wentylacji, czyli wymiany powietrza, nie dochodzi.

Przy drewnianych oknach, które były stosunkowo nieszczelne, wentylacja pomieszczeń załatwiana była przez wentylację grawitacyjną: powietrze swobodnie wpływało do pokojów, a wypływało kominami wentylacyjnymi wyciągowymi umieszczonymi w kuchni i łazienkach. Prawidłowo zaprojektowana wentylacja grawitacyjna potrafiła dobrze tę rolę wypełnić.

Od wielu lat już nieszczelne okna zastępują ciepłe, nowoczesne trzyszybowe przeszklenia, które kategorycznie odcinają źródło dopływu powietrza zewnętrznego. Wentylacja w pomieszczeniach wentylowanych grawitacyjnie nie działa tak, jak powinna…

Zamknij

Jak rozpoznać, że wentylacja grawitacyjna nie działa

Budynek z wentylacją grawitacyjną i szczelnymi oknami: zdjęcie z wewnątrz. Widoczna pleśń na uszczelce i skroplona para wodna na szybie. Poziom dwutlenku węgla po 8 godzinach snu w tym pokoju przekracza wszystkie normy. Źle się czujemy, boli nas głowa. 

Z tego też powodu ustawodawca nakazał montaż nawiewników okiennych (np. w mieszkaniach w blokach), przez które powietrze zewnętrzne wpada do pomieszczeń, choć w bardzo ograniczonej ilości, co tak naprawdę nie rozwiązuje problemu. Nie rozwiązuje go również z innego powodu: gdy tylko temperatura zewnętrzna spada, nawiewniki są przez użytkowników zamykane, bo powodują duże wychładzanie się pomieszczeń i utratę komfortu (mocno wieje po nogach!).

Skuteczna wentylacja grawitacyjna – czy to możliwe

Wentylację grawitacyjną można w każdej chwili przywrócić. Nie licząc możliwości otwarcia okien, można również szczelne okna.. rozszczelnić montując w nich nawiewniki, przez które napłynie powietrze z zewnątrz. Oczywiście nawiewniki mogą być zamykane i otwierane na życzenie (a nawet zautomatyzowane), jednak zawsze już wtedy ciepło wyprodukowane w domu będzie uciekać, a napływające powietrze zewnętrzne trzeba będzie ogrzać.

Nawiewniki zadziałają jednak wyłącznie wtedy, gdy temperatura na zewnątrz wynosić będzie poniżej 12 stopni. Gdy jest cieplej, do wymiany powietrza nie dojdzie nawet przy otwartych nawiewnikach.

Skuteczne wentylowanie kuchni, łazienki, czy pokoi na poddaszach za pomocą wentylacji grawitacyjnej, nie jest praktycznie w ogóle możliwe z uwagi na – z jednej strony – specyfikę usytuowania tych pomieszczeń wewnątrz bryły budynku, z drugiej ze względu na  niedostateczną wysokość kominów.

Jaka powinna być dobra wentylacja

Na pewno taka, która działa niezależnie od temperatury powietrza na zewnątrz. Taka, którą można sterować, by dostosować ją do potrzeb i ilości domowników. Po drugie powinna być energooszczędna, czyli wraz z usunięciem zużytego powietrza, nie wyrzucić całego wytworzonego ciepła.

Brak strat ciepła na wentylacji to jedna z ważniejszych cech nowoczesnego budynku. I jest w pełni możliwa. Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – rekuperacja – odzyskuje większość z raz wyprodukowanego przez system grzewczy ciepła. Straty ciepła na wentylacji udaje się ograniczyć z 60% do 5 – 10%. W skali roku oznacza to oszczędności na poziomie 50% na ogrzewaniu w porównaniu do działającej wentylacji grawitacyjnej.

Ale oszczędności na wentylacji z odzyskiem ciepła to nie wszystko: korzyści z rekuperacji jest więcej. Szczególnego zapachu świeżości oraz komfortu klimatycznego w domu z rekuperacją nie sposób nie poczuć: świeże i filtrowane w rekuperatorze powietrze jest cały czas dostarczane do pomieszczeń, co gwarantuje niespotykany w domach wentylowanych grawitacyjnie poczucie oddychania pełną piersią. I to przy zamkniętych oknach, co ma znaczenie nie tylko w zimie, ale również w lecie, gdy przy otwarciu okien do domu wpadają muchy i komary.

Pamiętaj! Rekuperator podgrzewa nawiewane zimą powietrze do budynku, a temperatura powietrza podnosi się już w wymienniku rekuperatora nawet o 28 stopni C w stosunku do temperatury zewnętrznej.

Zamknij

Zyski z rekuperacji mogą być jeszcze większe, jeżeli do rekuperatora podłączy się gruntowy wymiennik ciepła, który wstępnie opracowuje czerpane zewnętrzne powietrze: zimą je ogrzewa, latem chłodzi jeszcze zanim trafi ono do rekuperatora. 

Czy wentylacja z odzyskiem ciepła również grzeje?

Wiele osób zastanawia się jak działa wentylacja mechaniczna. Czy ona grzeje? Fakty są takie, że wentylacja z odzyskiem ciepła nie grzeje, natomiast pomaga systemu grzewczemu działać efektywniej i grzać mniej. Oszczędza na konsumpcji energii potrzebnej do uzyskania komfortowej temperatury. Wymiana energii pomiędzy strumieniem powietrza nawiewanego, a wyciąganego z pomieszczeń – to właśnie ona sprawia, że straty na wentylacji, nawet w miesiącach zimowych, są minimalne. 

Energia – zimą ciepło, a latem chłód – jest przekazywana pomiędzy strumieniami. Dzięki czemu wydatki na ogrzewanie są ograniczone przy maksymalnie komfortowej wymianie powietrza.

Różnica pomiędzy rekuperacją a klimatyzacją

Rekuperacja nie zastępuje w budynkach klimatyzacji. Wysoka moc urządzeń klimatyzujących umożliwia obniżenie temperatury do pożądanego poziomu – tego nie jest w stanie zapewnić rekuperacja, która odpowiada za wymianę powietrza. Sama klimatyzacja również nie będzie w stanie zastąpić wentylacji, bo klimatyzacja tylko mieli jedno i to samo powietrze nie wymieniając go na świeże. czytaj o tym więcej

Zamknij

 

Wentylacja w domu jednorodzinnym – zajmujemy się tematem kompleksowo. Zadzwoń do naszego doświadczonego Doradcy.