Rekuperatory.pl
603 446 366

Wentylacja mechaniczna

Co to jest wentylacja mechaniczna?

Wentylacja mechaniczna to wentylacja, w której ruch powietrza wytwarza urządzenie zasilane prądem, czyli centrala wentylacyjna. W odróżnieniu od wentylacji grawitacyjnej działa ona niezależnie od czynników atmosferycznych stale wymieniając powietrze. Najpopularniejsza jest ta z odzyskiem ciepła, bo jest tania w użytkowaniu.

Po co wentylacja mechaniczna w domu

W domach jednorodzinnych można zamontować wentylację grawitacyjną, choć wiadomo już, że nie działa ona skutecznie. Więcej o tym tutaj. Chcąc mieć stałą wymianę powietrza zużytego na świeże, komfort i niskie rachunki za ogrzewanie, coraz więcej osób decyduje się na wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, rekuperację.

Montaż rekuperacji pozwala na oszczędności na ogrzewaniu domu w porównaniu do działającej wentylacji grawitacyjnej. Działającej, czyli wspomaganej nasadami kominowymi, wentylatorami wyciągowymi i koniecznością posiadania nawiewników w oknach.

Dla porównania dom z rekuperacją ma nawet do 45% mniejsze zapotrzebowanie na ciepło niż taki sam dom z wentylacją grawitacyjną. Odpowiednio wcześnie zaprojektowany system rekuperacji oraz uwzględnienie jego wpływu na system grzewczy na etapie projektu, pozwala również zaoszczędzić na etapie inwestycji, co ma szczególne znaczenie w domach z rekuperacja i pompą ciepła. 

Budując dom warto pamiętać, że trzeba go wyposażyć w system wentylacji. Obowiązek instalacji wentylacyjnej narzucają na inwestorów przepisy budowlane. Rekuperację robi się zamiast wentylacji grawitacyjnej.

Rekuperatory. Pl

Wentylacja mechaniczna to wentylacja, w której ruch powietrza generuje centrala wentylacyjna. Odmianą wentylacji mechanicznej jest rekuperacja, czyli zrównoważona wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła. 

Wentylacja mechaniczna – co ją odróżnia od wentylacji grawitacyjnej

Wentylacja grawitacyjna działa samodzielnie, to znaczy nie potrzebuje ani centrali wentylacyjnej, ani energii elektrycznej. Tak naprawdę jednak ani nie samodzielnie, ani nie działa. Dlaczego? Powód jest banalny: bo mamy szczelne okna. To właśnie one zamknęły powietrzu drogę do pomieszczeń.

Kiedyś okna nie były szczelne i wpuszczały do pomieszczeń powietrze. Umożliwiało to działanie wentylacji naturalnej, jaką jest wentylacja grawitacyjna. Nawet, gdy okna były zamknięte, i tak dostawało się do środka powietrze. Powietrze to kierowało się do kominów wyciągowych i tym sposobem pomieszczenie się przewietrzało.

Sytuacja jednak się zmieniła: okna nie są szczelne, a my zaczęliśmy przywiązywać dużą wagę do oszczędzania energii. Jednocześnie też chcemy mieć zdrową wymianę powietrza w pomieszczeniach, czego nie da się pogodzić. Szczelne okna bez nawiewników oznaczają brak możliwości działania wentylacji grawitacyjnej. Nawiewniki w oknach oznaczają utratę komfortu i duże straty energii.

Czytam więcej o różnicach między wentylacją grawitacyjną i mechaniczną

Co zapewnia mechaniczne wentylowanie pomieszczeń?

Mechaniczna wentylacja, przynajmniej do czasu, gdy jest prąd, jest niezawodna. Wyciąga ona zużyte, stare powietrze z pomieszczeń i nawiewa świeże, filtrowane. Nie musi być spełniony żaden warunek pogodowy, jak ma to miejsce przy wentylacji grawitacyjnej. Dzięki temu, dom jest cały czas wentylowany, a powietrze wymieniane.

W domu może występować tylko jeden sposób wentylacji: albo wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna albo grawitacyjna. Jeżeli inwestor zdecyduje się na rekuperację, nie buduje już kominów do wentylacji grawitacyjnej.

O rodzaju zastosowanej wentylacji warto zdecydować, kiedy dom jest na etapie projektu. Można wtedy przewidzieć przejścia pod instalację do centrali wentylacyjnej bez niepotrzebnego kucia czy przewiertów.

Co zapewnia mechaniczne wentylowanie pomieszczeń?

Mechaniczna wentylacja, przynajmniej do czasu, gdy jest prąd, jest niezawodna. Wyciąga ona zużyte, stare powietrze z pomieszczeń i nawiewa świeże, filtrowane. Nie musi być spełniony żaden warunek pogodowy, jak ma to miejsce przy wentylacji grawitacyjnej. Dzięki temu, dom jest cały czas wentylowany, a powietrze wymieniane.

W domu może występować tylko jeden sposób wentylacji: albo wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna albo grawitacyjna. Jeżeli inwestor zdecyduje się na rekuperację, nie buduje już kominów do wentylacji grawitacyjnej. O rodzaju zastosowanej wentylacji warto zdecydować, kiedy dom jest na etapie projektu. Można wtedy przewidzieć przejścia pod instalację do centrali wentylacyjnej bez niepotrzebnego kucia czy przewiertów.

Mechaniczna wentylacja z rekuperatorem to:

  • kontrolowalna wymiana powietrza przez całą dobę, przez cały rok
  • oszczędności ciepła związane z przekazaniem energii z wytworzonego ciepła odzyskanego z wywiewanego z pomieszczeń powietrza
  • zdrowe, wysokiej jakości powietrze wewnętrzne o niskiej zawartości dwutlenku węgla i wilgotności
  • filtracja powietrza nawiewanego z kurzu, smogu, pyłków
  • komfort

Wentylacja mechaniczna a odzysk ciepła

Wentylacja mechaniczna z centralą wentylacyjną nie oznacza jeszcze odzysku ciepła. Istnieją na rynku urządzenia, które realizują wentylację w budynkach bez odzysku ciepła. Ponieważ jednak taka wentylacja jest bardzo energochłonna, bo powietrze dostarczane zimą do budynku ma temperaturę zewnętrzną, montaż wentylacji mechanicznej bez odzysku jest zabroniony wszędzie tam, gdzie bilans budynku przewyższa 500 m3/h.

Oznacza to, że obiekty typu biurowiec czy galeria handlowa, chcąc posiadać skuteczną wentylację, są zobligowane do odzyskiwania energii.

Osobom odpowiedzialnym za zużycie energetyczne budynku zależy jednak na oszczędzaniu. Dążenie do zwiększania izolacyjności budynków i zmniejszanie ich zapotrzebowania na energię to trend, który jest obecny w całej Europie. Słowem: chcemy budować coraz tańsze w użytkowaniu domy: ciepłe i szczelne, a najtańszą formą skutecznej wentylacji jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacja.

Odzysk ciepła z wentylacji, czyli rekuperator

Elementem, który decyduje o odzysku ciepła jest centrala wentylacyjna. Urządzenie, które ten odzysk zapewnia to rekuperator, w środku którego znajduje się wymiennik ciepła. W wymienniku ciepła odbywa się proces odzyskiwania energii z powietrza.

Czytaj więcej o tym, co to jest rekuperator?

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła w domu. Od czego zacząć?

Inwestor, który zdecyduje się na montaż wentylacji mechanicznej, powinien zacząć od konsultacji ze specjalistą, który wyznaczy kolejne kroki w zależności od etapu budowy domu.

Zobacz tutaj: rekuperacja a etapy budowy domu

Specjalista na podstawie wstępnej analizy rzutów każdej z kondygnacji budynku określi możliwości montażowe, wstępnie wytyczy trasy prowadzenia instalacji, dobierze rekuperator i wyceni montaż.

Obecnie wydaje się, że wybudowanie w dzisiejszych czasach nowoczesnego i zdrowego domu bez sprawnie funkcjonującego systemu wentylacji jest niemożliwe. Sprawny system wentylacji to taki, który będzie skutecznie wymieniał powietrze nie powodując przy tym ogromnych strat energii.

Jak działa wentylacja mechaniczna z odzyskiem energii?

W systemie rekuperacji powietrze jest pobierane przez otwór w elewacji budynku: czerpnię. Następnie strumień powietrza wpływa do wymiennika ciepła w rekuperatorze, a stamtąd transportowane jest do pomieszczeń. Jednocześnie taka sama ilość powietrza ze środka jest wyciągana i wyrzucana na zewnątrz.

Dom z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła, rekuperacją – jest zdrowy i energooszczędny, a współczynnik zużycia energii pierwotnej EP jest niski, dostosowany do aktualnych przepisów i wymagań technicznych 2021 (od 1.01.20021 r. każdy dom musi posiadać wskaźnik EP obniżony aż do 70 kWh/(m²rok).

Czy słychać przepływ powietrza w domu z rekuperacją?

W prawidłowo zaprojektowanym systemie rekuperacji, przepływającego powierza nie słychać. Krąży ono niezauważalnie: od punktów nawiewnych do wyciągowych.

Warto wiedzieć, że nie we wszystkich pomieszczeniach umieszczone są punkty nawiewne i wywiewne, bo np. w korytarzach często ich nie ma. Zależy to od rozkładu pomieszczeń i indywidualnych wymagań.

Projekt domu z rekuperacją

Wszystkie projekty domów mają zaprojektowaną wentylację. Najczęściej jest to wentylacja grawitacyjna, którą bez problemów zamienić można na rekuperację. Domy energooszczędne obowiązkowo projekt rekuperacji już zawierają. Warto sprawdzić, jaki rodzaj wentylacji zaprojektowano w budynku.

Gdy podejmie się decyzję o rodzaju wentylacji na etapie projektowym, będzie można zrezygnować z:

  1. Budowy kominów wentylacyjnych.
  2. Z otwieranych okien i zastąpić je szkleniami stałymi: są dużo tańsze i wpuszczają więcej światła.
  3. Z zakupu nawiewników do okien: okna w domu z rekuperacją powinny być maksymalnie ciepłe i szczelne.
  4. Z kratek wywiewnych w kuchni, łazience – zastępują je punkty nawiewne i wywiewne systemu rekuperacji.
  5. Nasad kominowych, tzw. strażaków w kominach.

Nawet jeżeli w budynku zaprojektowano tradycyjną wentylację grawitacyjną, nic nie stoi na przeszkodzie, by zamienić ją na wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, czyli rekuperację.

Nie ma przy tym znaczenia projekt domu. Parterowy czy piętrowy, duży, czy mały, drewniany czy murowany. Rekuperację można zrobić w każdym z nich.

Korzyści z rekuperacji, oszczędności na rekuperacji

Oszczędności na rekuperacji biorą się przede wszystkim z braku strat na wentylacji budynku. W przypadku zwykłej wentylacji, ogrzane powietrze ucieka po prostu przez kominy, a wraz z nim energia cieplna.

Przy rekuperacji, rekuperator odzyskuje energię z ogrzanego powietrza i przekazuje ją do powietrza nawiewanego do budynku.

Następuje więc dogrzewanie powietrza nawiewanego, dlatego wentylacja odbywa się z minimalnymi tylko stratami energii, nawet zimą.

To dlatego rekuperacja to jeden z trzech najszybszych sposobów uzyskania niskich parametrów energochłonności przez budynek (obok zwiększania izolacji budynku, zastosowania pompy ciepła oraz trzyszybowych energooszczędnych okien).

Największą jednak odczuwalną korzyścią z rekuperacji jest wszechobecna świeżość: w każdym kącie każdego pomieszczenia, o każdej porze dnia i nocy. Zapomnieć można o odświeżaczach powietrza, chemicznych zapachach do kontaktów oraz o… otwieraniu okien. Choć te otwierać oczywiście można.

Rekuperatory. Pl

Maksymalnie energooszczędnego domu, czyli domu pasywnego, nie da się wybudować z wentylacją grawitacyjną, bo straty energii byłyby w nim zbyt duże. Potrzebna jest w nim wentylacja z odzyskiem ciepła, rekuperacja. Jest ona tam obowiązkowa. I choć  domy pasywne buduje się rzadko, zawsze chcemy mieć dom maksymalnie tani w użytkowaniu.  

Wentylacja mechaniczna zimą

Montując system wentylacji mechanicznej można by obawiać się, że wentylowanie domu zewnętrznym mroźnym powietrzem, zimą spowoduje zbytnie jego wychłodzenie.

Poniższe pomiary przedstawiają pomiar temperatury w systemie rekuperacji zimą i pochodzą z systemu rekuperacji opartego na rekuperatorze AERISnext 600 VV znajdującego się we Wrocławiu.

Minus 11,5°C to temperatura powietrza czerpanego z zewnątrz. Nawiew to temperatura tego samego powietrza nawiewanego do pomieszczeń i wynosi ona 17 stopni! Aż 28,5°C wynosi różnica temperatur = energia odzyskana w wymienniku rekuperatora.