Rekuperacja — wentylacja z odzyskiem ciepła
Rekuperacja to wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, w której specjalne urządzenie, rekuperator, usuwa zużyte powietrze z domu, jednocześnie nawiewając świeże i podgrzewając je energią odzyskaną z powietrza wywiewanego.
Korzyści z rekuperacji
Spis treści – czego dowiesz się z tego artykułu?
Co to jest rekuperacja?
Rekuperacja to inteligentny system wymiany powietrza, w którym świeże i czyste powietrze trafia do pomieszczeń, a zużyte jest odprowadzane na zewnątrz. Proces ten odbywa się w sposób kontrolowany dzięki centrali wentylacyjnej – rekuperatorowi, który dodatkowo odzyskuje energię cieplną z powietrza usuwanego z domu.
Kluczowym elementem jest również wymiennik ciepła, dzięki któremu energia z powietrza wyciąganego ogrzewa to, które napływa do środka, co pozwala znacząco ograniczyć straty energii i obniżyć rachunki za ogrzewanie. Rekuperacja nie tylko zapewnia stały dopływ świeżego powietrza, ale także je filtruje – chroniąc domowników przed smogiem, kurzem i alergenami.
Jak działa rekuperacja?
System wentylacji z odzyskiem ciepła wymienia powietrze w cichy i niezauważalny sposób. Bez niemal żadnych strat ciepła.
Usuwa zużyte, zanieczyszczone i zastępuje je świeżym – filtrowanym. W wymienniku następuje odzyskanie ciepła, czyli ponowne jego wykorzystanie. Dlatego wymiana powietrza odbywa się tylko z minimalnymi stratami energii. Dom jednorodzinny z rekuperatorem jest tańszy w użytkowaniu.
Gwarantuje to w całym domu wysokiej jakości, higieniczne i czyste powietrze. Likwiduje problemy wynikające ze zbyt wysokiego poziomu dwutlenku węgla: bóle głowy, brak energii, problemy ze snem.

Ile kosztuje rekuperacja?
Rekuperacja zmniejsza koszty ogrzewania i już na etapie budowy pozwala obniżyć wydatki w porównaniu do wentylacji grawitacyjnej. Nie ma potrzeby budowy kominów wentylacyjnych, stosowania kominków dachowych, strażaków ani nawiewników w oknach – co obniża cenę inwestycji i daje więcej miejsca w domu.
Podczas użytkowania systemu energooszczędna wentylacja domu z odzyskiem ciepła zmniejsza zapotrzebowanie domu na energię nawet o 20 kWh/m² rocznie. Dzięki temu pompa ciepła czy ogrzewanie podłogowe mogą mieć mniejszą moc, a rachunki spadają nawet o 50% względem wentylacji grawitacyjnej. Na jakim etapie budowy jesteś?
W 2025 roku koszt montażu rekuperacji w domu jednorodzinnym wynosi średnio 25 – 27 tys. zł. Cena obejmuje centralę wentylacyjną z odzyskiem ciepła, kompletną instalację wentylacji, projekt inżynierski, montaż oraz uruchomienie systemu, słowem: wszystko, co jest potrzebne, by w domu działał system rekuperacji.
Średnie roczne zużycie energii liczone dla rekuperatora AERISnext 350 VV wynosi 256 [kWh/rok], czyli ≈ 180 – 260 zł/rok, zależnie od taryfy operatora energii. To oznacza, że praca rekuperatora liczona razem z nagrzewnicą wstępną i pracą wentylatorów kosztuje około 15 – 22 zł miesięcznie.

Dlaczego warto zamontować wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła?
Ten dom z wentylacją mechaniczną i pompą ciepła stoi pod Garwolinem. Sprawdź, co właścicielka mówi po 5 latach od zamieszkania.

Nasz zespół ekspertów od rekuperacji
Specjalizujemy się w montażu wentylacji z odzyskiem ciepła. Od początku do samego końca bierzemy odpowiedzialność za cały proces. Podejmując decyzję raz, wybierasz na lata. Z naszymi inżynierami, doradcami i serwisem technicznym, jesteś bezpieczny.

mgr inż.
Marcin
Kwiatkowski
10 lat
doświadczenia
w rekuperacji
mgr inż.
Marta
Opałka
20 lat
doświadczenia
w rekuperacji
mgr inż.
Tomasz
Trawka
13 lat
doświadczenia
w rekuperacji
mgr inż.
Paweł
Szyperski
21 lat
doświadczenia
w rekuperacji
mgr inż.
Przemysław
Augustyn
11 lat
doświadczenia
w rekuperacji
Rekuperatory w ofercie
Kiedy zacząć montaż rekuperacji?
O rekuperacji warto pomyśleć, gdy dom jest na etapie projektu. Montaż instalacji dobrze jest zrobić przed instalacją elektryczną i innymi instalacjami. Etap przed tynkami będzie także możliwy, choć trudniejszy. Idealnie, gdy całą instalację rekuperacji, czyli wszystkie przewody wentylacyjne montujemy na etapie stanu surowego zamkniętego. Więcej o montażu

Michał Nawrot
Doradca techniczny Rekuperatory.pl
Montujemy rekuperację w całej Polsce
Wybierz Doradcę z mapy
Po co robić projekt rekuperacji?
Projekt rekuperacji oparty na prawidłowych danych i obliczeniach, jest fundamentem dobrze działającego, cichego systemu. Jest ogromnie prawdopodobne, że system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła wykonany bez projektu nie będzie działać prawidłowo.
Dzięki projektowi rekuperacji:
- Wiadomo, jakie jest zapotrzebowanie na powietrze
- Jaki rodzaj instalacji zastosować w danej architekturze budynku
- Jaka jest optymalna trasa prowadzenia instalacji
- Gdzie najlepiej wykonać punkty nawiewne i wywiewne
- Gdzie jest najlepsze pomieszczenie na montaż centrali
- Jakiej mocy centralę wybrać
- Jaki będzie całościowy koszt rekuperacji

Małgorzata Wojewoda
Doradca techniczny Rekuperatory.pl
Jaki wybrać rekuperator?
Na rynku jest wiele rekuperatorów, które różnią istotnymi parametrami pracy mającymi wpływ na działanie całego systemu rekuperacji. Najważniejsze są: odzysk ciepła, moc, wielkość wymiennika, izolacja wewnętrzna, jakość wentylatorów, duże zapotrzebowanie na energię nagrzewnicy wstępnej, kultura pracy bypassu.
Sercem systemu jest rekuperator. Jest on wyposażony m.in. w elektronikę, wymiennik ciepła i wentylatory, które nadają właściwe kierunki przepływu powietrza. W wymienniku , przez który przechodzą dwa strumienie powietrza, tj. nawiewny i wywiewny, odbywa się odzysk energii. Strumienie wywiewany i nawiewany w nie mieszają się ze sobą, a jedynie mijają w blisko ze sobą sąsiadujących, specjalnie zaprojektowanych kanalikach.
Od rozmiarów wymiennika w rekuperatorze zależą parametry odzysku ciepła. Im wymiennik jest większy, tym odzysk ciepła wyższy. Konstrukcyjnie jest to największy element w każdej centrali. Umieszczony jest on w samym środku urządzenia. Istnieją trzy podstawowe typy wymienników: przeciwprądowe, obrotowe lub krzyżowe. Stopień odzysku ciepła zależy również od konstrukcji wymiennika, a także od materiału, z jakiego został wykonany.
Zbudowany jest on z setek małych kanalików, w których przepływa powietrze. Strumienie nawiewny i wywiewny wymieniają między sobą energię, dzięki czemu powietrze z zewnątrz, zanim trafi do miejsc docelowych, jest temperaturowo opracowane, tj. zimą cieplejsze, a latem chłodniejsze.
Powierzchnia wymiany ciepła w AERISnext wynosi aż 43,7 m². Jest to największy wymiennik dostępnie obecny na rynku, a jego konstrukcja jest chroniona patentem. Wymiennik w AERISnext posiada:
- opatentowaną konstrukcję, która znacznie zwiększa powierzchnię wymiany ciepła
- bardzo niski opór (niskie SFP)
- zoptymalizowaną odległość pomiędzy płytkami
- zmienną wysokość kanałów przepływowych
- kanały skierowane w stronę wentylatorów
- Ma dużo niższą niż deklarowana przez producenta sprawność odzysku ciepła, często nawet poniżej 50% (zerowy komfort, zerowe oszczędności).
- Nie radzi sobie podczas długotrwałych, niskich temperatur zewnętrznych, co powoduje spadek wydajności i sprawności całego systemu (częste awarie, zerowe oszczędności).
- Ma ograniczone możliwości sterowania (brak komfortu użytkowania).
- Posiada niskowydajne i energochłonne silniki typu AC (duże zużycie prądu, głośna praca).
- Ma niską jakość spasowania i wykonania podzespołów, wymiennik jest nieszczelny, brak izolacji (częste awarie).
- Znikomy dostęp serwisowy, który w przypadku awarii zmusza do całkowitego demontażu (wyższe koszty serwisu lub brak możliwości jego wykonania).
- Konstrukcja urządzenia nie jest dopasowana do polskiego klimatu, co powoduje spadek wydajności i sprawności, wyłączanie się urządzenia przy niskich temperaturach zewnętrznych (awarie, brak komfortu).
- Niska moc urządzenia przy określonym sprężu: brak właściwej prędkości przesyłu (zerowy komfort).
- Częste zawilgocenia wnętrza urządzenia, które gnije i pleśnieje od środka równocześnie przenosząc wilgoć i zabrudzenia do kanałów wentylacyjnych i na końcu aż do samych pomieszczeń (zerowy komfort, brak korzyści).
- Nie można do niego podłączyć gruntowego wymiennika ciepła (GWC) i powiększyć zysków z rekuperacji
- ile wynosi sprawność odzysku ciepła (w %) i wg jakiej normy jest ona liczona
- wielkość wymiennika ciepła: im większy, tym odzysk wyższy
- czy centrala posiada atest higieniczny
- ile wynosi nominalna wydajność centrali (w m³) i czy nie będzie to za mało/za dużo dla domu
- z jaką głośnością pracuje centrala (ile jest decybeli na poszczególnych biegach)
- czy posiada pełną dokumentację techniczną: m.in. wykresy sprężu, charakterystyki głośności
- czy można w niej zastosować filtry o podwyższonej klasie filtracji F7 (zatrzymują większość pyłu obecnego w smogu)
- czy posiada system antyzamrożeniowy (najlepiej nagrzewnicę wstępną z modulacją pracy)
- wydajność przy określonym sprężu: porównując kilka urządzeń warto porównać parametry pracy np. dla 150 lub 200 Pa
- jakie zużycie prądu ma centrala: im niższe, tym lepiej (musi pracować 24h)
- czy współpracuje z automatyką domu inteligentnego
- czy można sterować systemem ze smartfona i aplikacji online
- czy zastosowany w rekuperatorze bypass jest pełny i automatyczny
Jaka instalacja rekuperacji?
Instalacja rekuperacji powinna być przede wszystkim dostosowana do architektury budynku oraz szczelna. O wyborze konkretnej instalacji może zadecydować również etap budowy, na jakim znajduje się dom.
Nie da się wykonać np. instalacji rekuperacji z kanałów zalewanych w stropie w momencie, gdy dom jest już na etapie tynków. O rodzaju instalacji powinien decydować inżynier w porozumieniu z inwestorem.
Instalacja rekuperacji spiro to izolowane wełną mineralną okrągłe kanały o średnicy 80 do 350 mm. Kanały główne prowadzone są na poddaszu nieużytkowym, skąd schodzą na piętro i parter. Często są łączone z systemem prostokątnych kanałów stalowych NeoStal oraz z rozdzielaczowymi systemami z polietylenu NeoFlex® System. We fragmentach kanałów dolotowych do rekuperatora w kierunku czerpni i wyrzutni.
System kanałów płaskich NeoStal daje ogromne możliwości dopasowania się do architektury budynku. Wykonany w całości z ocynkowanej blachy stalowej. Ma wysokość 50 mm, co idealnie mieści się w standardowej grubości warstwy styropianu na stropie. System kanałów płaskich jest w pełni kompatybilny z pozostałymi systemami instalacyjnymi.
Warto tu zachować ostrożność, bo dużo z nich nie posiada atestów, a jakość materiału, jego higieniczność i antybakteryjność pozostawia wiele do życzenia. W Rekuperatory.pl korzystamy np. z instalacji NeoFlex® z jonami srebra w wewnętrznej warstwie izolacji i średnicy 75 mm. System posiada atest PZH.
Gdy wentylacja nie jest wykonana prawidłowo, odzysk ciepła w rekuperatorze będzie minimalny lub nie będzie go wcale. Nie będzie również żadnego komfortu w wentylowanych pomieszczeniach. Cały system może także pracować głośno odbierając przyjemność korzystania. Najczęściej spotykanym błędem powodującym nieprawidłową pracę systemu rekuperacji jest brak wykonania obliczeń i projektu. Skutkuje to z kolei:
- Doborem urządzenia o zbyt niskiej lub zbyt wysokiej mocy
- Nieprawidłowym doborem instalacji wentylacyjnej
- Złym prowadzeniem przewodów wentylacyjnych
- Zbyt małą ilością punktów nawiewnych i wywiewnych
- Zlokalizowaniem punktów w niewłaściwych miejscach
- Brakiem szczelności systemu
Czy rekuperacja w domu chroni przed smogiem?
Filtruje ona nawiewane powietrze. Dwa strumienie: nawiewny i wywiewny, jednocześnie i w takiej samej objętości przepływają setkami kanalików w wymienniku rekuperatora.
W zależności od filtrów w rekuperatorze, powietrze filtrowane jest na dwóch poziomach dokładności. Filtr powietrza o klasie podstawowej G4 oczyszcza powietrze z 90% kurzu, fachowo zwanego zanieczyszczeniami zgrubnymi o wielkości powyżej 10 mikrometra (1 mikrometr – symbol μm) to jedna tysięczna milimetra.
Filtry dokładne F7 dają już ochronę przed 85% mniejszych cząsteczek PM10, 65% cząsteczek PM2.5 oraz 50% cząsteczek PM1 – najmniejszych i najbardziej niebezpiecznych, które również są w smogu.
System smogowy ALPHAclear to ochrona na poziomie 99,96% potwierdzona niemieckim certyfikatem TUV.
3 poziomy oczyszczania powietrza w domu z rekuperacją
Jak oczyszcza się powietrze w domu z rekuperacją
Poziom podstawowyFabrycznie montowane filtry | Poziom dokładnyFiltry dokładne w klasie F7 | Poziom zaawansowanySystem antysmogowy AlphaClear | ||
---|---|---|---|---|
Rodzaj zanieczyszczenia | Rozmiar cząstki | Jakość filtracji | ||
Zgrubne: kurz | > 10μm | > 90% | > 90% | 100% |
Cząsteczka PM10 (smog) | 0.3μm-10μm | – | > 85% | 99.94%* |
Cząsteczka PM2.5 (smog) | 0.3μm-2.5μm | – | 65% – 80% | 99.94%* |
Cząsteczka PM1 (smog) | 0.3μm-1.0μm | – | 50%-65% | 99.94%* |
* zgodnie z raportem TUV Nord Nr TR-KKL-2020-053-S1
Czy rekuperacja zastąpi klimatyzację?
Rekuperacja nie zastąpi klimatyzacji. Poprawi jednak komfort klimatyczny w pomieszczeniach przez cały rok. Aby obniżyć temperaturę w domu podczas największych upałów, należy zamontować klimatyzację.
W komfortowym domu, w naszej strefie klimatycznej, powinna działać i wentylacja mechaniczna, i klimatyzacja, i system grzewczy: do zagwarantowania odpowiedniej temperatury i jakości powietrza o każdej porze roku.
Rekuperacja to wentylacja: wymiana zużytego powietrza na świeże.
Klimatyzacja w domu to chłodzenie tego i samego powietrza – najczęściej bez wymiany na świeże.
W systemie klimatyzacyjnym oddychasz jednym i tym samym powietrzem, a wrażenie dobrego samopoczucia w klimatyzowanym pomieszczeniu szybko znika.
Czy rekuperacja zastąpi ogrzewanie?
Rekuperacja nie zastąpi ogrzewania. Pozwala jednak zaoszczędzić na ogrzewaniu, bo raz wytworzone przez centralne ogrzewanie ciepło zostanie wykorzystane powtórnie w wymienniku ciepła rekuperatora, który oddaje część energii z ogrzanego, wywiewanego powietrza do powietrza nawiewanego.
Dzięki temu system grzewczy dogrzewa tylko powietrze, które nie wpada bezpośrednio przez nawiewniki czy okna. Zimą to ogromna różnica, nawet do 50%.
Tak, tradycyjną wentylację grawitacyjną w budynku można zastąpić systemem rekuperacji. Najłatwiej zrobić to, gdy dom jest na etapie projektu, choć na późniejszych etapach także jest to możliwe. W domu jakiś system wentylacji być musi: wentylacja jest wymagana przepisami polskiego prawa budowlanego.
Rekuperacja, ogrzewanie, klimatyzacja – porównanie
Rekuperacja | Ogrzewanie | Klimatyzacja | |
---|---|---|---|
Wymienia zużyte powietrze na świeże | |||
Oszczędza na kosztach eksploatacji budynku | |||
Oczyszcza powietrze w pomieszczeniach | |||
Filtruje powietrze w pomieszczeniach | |||
Działa prawidłowo przy otwartych oknach | |||
Konieczność wykonywania przeglądów serwisowych | |||
Jej eksploatacja zużywa niewielką ilość energii elektrycznej | |||
Działa w automatycznym trybie pracy i praktycznie nie wymaga ingerencji użytkownika | |||
Działa niezależnie od zewnętrznych warunków atmosferycznych | |||
Można regulować jej intensywność | |||
Grzeje* | |||
Chłodzi** |
* Rekuperacja nie grzeje w znaczeniu: w naszej strefie klimatycznej nie może zastąpić systemu grzewczego
** Rekuperacja nie chłodzi tak mocno jak klimatyzacja, ale – szczególnie z GWC lub jednostką chłodzącą – obniża temperaturę powietrza nawiewanego latem
FAQ. 10 najważniejszych pytań o rekuperację
Rekuperacja polega na energooszczędnej wymianie powietrza w pomieszczeniach. Zużyte powietrze jest odprowadzane, a na jego miejsce dostarczane jest świeże. W wymienniku ciepła rekuperatora energia jest przekazywana pomiędzy strumieniami powietrza. Nawet zimą wentylacja odbywa się z minimalnymi stratami ciepła, co pozwala oszczędzać na ogrzewaniu i oszczędzać nawet do 90%.
Rekuperacja powietrza to mechaniczna zrównoważona wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła. Słowo to pochodzi od łacińskiego słowa recuperatio i oznacza odzyskiwanie energii. Ruch powietrza generuje centrala wentylacyjna, czyli rekuperator.
- koszty montażu systemu
- błędy projektowe i montażowe niedoświadczonego instalatora
- awarie rekuperatora
- przesuszanie powietrza
- osadzanie się kurzu przy punktach nawiewiewnych
Nie, montaż rekuperacji nie jest obowiązkowy. W domu może być zastosowana wentylacja grawitacyjna. Jednak z powodu oszczędności na ogrzewaniu oraz komfortu coraz częściej rekuperacja jest już standardowym wyposażeniem nowoczesnego domu.
Rekuperacja działa niezawodnie i niezależnie od pogody w przeciwieństwie do wentylacji naturalnej. Skutecznie nawiewa świeże powietrze, a usuwa brudne i wilgotne, pełne dwutlenku węgla. Oszczędza też na ogrzewaniu, bo ciepło z powietrza jest odzyskiwane.
W domu o powierzchni 100 m² montaż rekuperacji zaczyna się od około 24 tys. złotych licząc już wszystkie niezbędne elementy: rekuperator, instalację, projekt oraz koszty usługi montażu.
Rekuperacja to wentylacja, czyli wymiana powietrza zużytego na świeże w pomieszczeniach. Klimatyzacja ochładza powietrze w gorące dni, ale go nie wymienia. System rekuperacji wspomaga działanie klimatyzacji i systemu grzewczego, co oznacza mniejsze koszty zużycia energii i niższe rachunki.
Tak, otwarcie okien nie ma negatywnego wpływu na działanie rekuperacji.
Nie, nie działa bez prądu, bo rekuperator jest urządzeniem elektrycznym. Jednak tymczasową przerwą w dostawie energii do domu jednorodzinnego z rekuperacją nie trzeba się przejmować. Gdy prąd znowu popłynie, urządzenie zacznie działać.
Tak. W każdym domu można ją zamontować. W starym, zamieszkanym, modernizowanym, czy remontowanym.